Οι πολυκυστικές ωοθήκες περιέχουν πολλές μικρές κύστες – τουλάχιστον δέκα. Μερικές από αυτές τις κύστες περιέχουν αυγά, άλλες είναι ανενεργές και άλλες μπορεί να παράγουν ορμόνες. Οι κύστες είναι πολύ μικρές συνήθως δεν ξεπερνούν τα 8 χιλιοστά αλλά είναι αρκετά ευδιάκριτες στο διακολπικό υπερηχογράφημα ώστε να επιτρέπουν τη σωστή διάγνωση. Οι εξετάσεις αίματος μπορούν επίσης να αποκαλύψουν αλλαγές στα επίπεδα των ορμονών κάτι το οποίο είναι χαρακτηριστικό των πολυκυστικών ωοθηκών. Αυτές οι αλλαγές βέβαια στις τιμές των ορμονών διαφέρουν σημαντικά από γυναίκα σε γυναίκα. Υπάρχει αιτία ή αιτίες υπεύθυνες για τις πολυκυστικές ωοθήκες; Τα αίτια πιστεύεται ότι συμπεριλαμβάνουν την ανικανότητα των ωοθηκών να παράγουν ορμόνες στις σωστές αναλογίες. Η υπόφυση, αδένας που βρίσκεται στο εσωτερικό του κρανίου διαισθάνεται την μη καλή λειτουργία των ωοθηκών και παράγει ανώμαλες ποσότητες από τις ορμόνες FSH και LH και αυτό σημαίνει ότι ασυνήθιστα μεγάλες ποσότητες LH (ωχρινοτρόπος ορμόνη) κυκλοφορεί στο αίμα. Ποια είναι τα συμπτώματα των πολυκυστικών ωοθηκών;
- Οι ανωμαλίες στην περίοδο, ιδιαίτερα αμηνόρροια (απουσία περιόδου για πάνω από 3 μήνες) ή αραιομηνόρροια. Αυτό οφείλεται σε διαταραχή της παραγωγής των ορμονών και από τις δύο ωοθήκες καθώς και της υπόφυσης. Εξαιτίας τούτου η έμμηνος ρήση γίνεται τελείως ακανόνιστη, πιο βαριά από ότι συνήθως και αραιή εως καθόλου χρονικά, όπως ανέφερα πριν. Μερικές γυναίκες αναφέρουν πόνο στην πύελο, ο οποίος ίσως να σχετίζεται με την επίδραση των ορμονών στη ροή του αίματος μέσα στις πυελικές φλέβες.
- Γονιμότητα Η ακανόνιστη ωορρυξία έχει ως αποτέλεσμα δυσκολία στο να μείνει η γυναίκα έγκυος. Φυσικά, η πλήρης ανωορρυξία δεν αφήνει κανένα περιθώριο εγκυμοσύνης αν η γυναίκα δεν θεραπευτεί πρώτα. Έτσι γυναίκες με ακανόνιστο κύκλο θα πρέπει πρώτα να φτιάξουν τον κύκλο τους και μετά να μείνουν έγκυες.
- Αποβολές Γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες, έχουν όπως ανέφερα στην αρχή υψηλά επίπεδα LH στο αίμα και επομένως μεγαλύτερο ρίσκο για αποβολή, αφού η υψηλή LH δυσκολεύει και το αυγό (ωάριο) να αναπτυχθεί μέσα στο ωοθυλάκιο της ωοθήκης, και το έμβρυο να εμφυτευθεί μέσα στη μήτρα.
- Δερματικά προβλήματα Μια από τις ορμόνες που παράγεται σε ασυνήθιστα μεγάλες ποσότητες από την ωοθήκη είναι η τεστοστερόνη, η γνωστή «αντρική» ορμόνη που κυκλοφορεί και στους άντρες και στις γυναίκες. Σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες η μεγάλη ποσότητα τεστοστερόνης προκαλεί ακμή στο πρόσωπο και στην πλάτη και έντονη τριχοφυία στο πρόσωπο (πηγούνι, «μουστάκι», στήθος, βραχίονες, γάμπες). Πάντως τα επίπεδα της τεστοστερόνης σε γυναίκες με πολυκυστικές ωοθήκες είναι πολύ χαμηλότερα από εκείνα των ανδρών.
Γρηγόρης Π. Κυρούσης
Χειρουργός Γυναικολόγος – Μαιευτήρας Διδάκτωρ Πανεπιστημίου Αθηνών Λεωφ. Αλεξάνδρας 213Α Αμπελόκηποι 210 7218720, 6977 392039